برجسته شدن نسل چهارم انقلاب در کتاب «درددل‌های دردسرآمیز»

کتاب «درددل‌های دردسرآمیز» از محمدحسن شاهنگی روایتگر پسر جوانی به نام حمید دانشجوی رشته جامعه شناسی است که نسبت به بسیاری از مسائل فرهنگی، اعتقادی، اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی تردید‌ها و سوالات زیادی دارد. او در دقیقه نود از رفتن به اردوی جهادی دانشجویی انصراف می‌دهد، اما در ادامه حوادثی برای او اتفاق می‌افتد و آدم‌هایی سر راه او قرار می‌گیرند که او را در شرایطی متفاوت از جریان زندگی‌اش قرار می‌دهند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 شاهنگی در پاسخ به این سوال که شخصیت حمید در داستان تمثیلی از جوانان نسل چهارم انقلاب است، که ممکن است نسبت به موضوعاتی مانند انقلاب یا جنگ تحمیلی دچار تردید شده باشند؟ گفت: اگرچه حمید نماینده نسل چهارم انقلاب است، ولی تفاوتش با نسل‌های قبل در کنجکاوی و باهوش بودن اوست.

دبیر گروه ادبیات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ادامه داد: نسل چهارم انقلاب اهل عمل است و از مواجهه با مسائل فرار نمی‌کند. او دوست دارد خیلی از مسائل را تجربه کند. برخلاف تصوراتی که پیرامون نسل چهارم وجود دارد و آنان را نسل تنبل و راحت‌طلب معرفی می‌کنند، نسل چهارم انقلاب عملگراست، که در کتاب «درددل‌های دردسرآمیز» برجسته شده است. 

نویسنده کتاب «درددل‌های دردسرآمیز» درباره طرح سوال حمید پیرامون این مسئله که آیا اشتباه کردیم ۸ سال جنگیدیم، توضیح داد: نسل Z عمدتاً با چالش‌های فکری زیادی مواجه شده است. بخشی از این چالش‌ها از جبهه غیر خودی بوده و بخش دیگر آن به شبهات و سوالاتی برمی‌گردد، که ممکن است هرکس با آن روبه‌رو شود. در قدم اول هم باید با این سوالات مواجه شد و به دنبال پاسخ برای آن‌ها بود.

وی با بیان اینکه ما نباید برای مسائل خطوط قرمز تعیین کنیم، افزود:، چون جوان کنجکاو است و باید به سوالاتش پاسخ داد. از طرفی، بنده در داستان‌ها کمتر دیدم که به صراحت به شبهه در جنگ ۸ سال دفاع مقدس بپردازند و پیرنگ داستان را براساس آن بچینند. 

شاهنگی در پاسخ به این سوال که چرا حمید داستان را با مجید سوزوکی در سریال «اخراجی‌ها» مقایسه کردید؟ توضیح داد: در دهه ۶۰ و ۷۰ نگاهی در سینما، شعر و آثار داستانی حاکم بود، که شهدا، ایثارگران و رزمندگان را به عنوان شخصیت‌های نورانی و فرشته مطرح می‌کردند. به طبع این نگاه آثار قابل توجهی هم ساخته شد. در مقابل دیدگاهی وجود دارد که شهدا را مانند مردم معمولی معرفی می‌کنند، ولی در زندگی آن‌ها نقاط عطفی به وقوع پیوسته است. 

نویسنده کتاب «درددل‌های دردسرآمیز» با بیان اینکه بیشتر هنرمندان، داستان‌نویسان و سینماگران از اواسط دهه ۸۰، دهه ۹۰ و سال‌های اخیر به سمت دیدگاه دوم آثار خود را تولید می‌کنند، خاطرنشان کرد: چون جامعه این نگاه را بیشتر می‌پسندد و از نگاه اول که شهدا را اسطوره‌ای معرفی می‌کنند، فاصله می‌گیرد.

دبیر گروه ادبیات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ارزیابی خود را در به تصویر کشیدن شخصیت‌های مبارز انقلابی در آثار سینمایی نسبت به ادبیات داستانی بهتر دانست و گفت: از آنجایی که سازمان‌های دولتی مانند معاونت سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان اوج و ... بر روی ساخت آثار سینمایی متمرکز شدند و متولی خاصی در فضای داستان و شعر وجود ندارد، کمتر شاهد تولید آثار در زمینه شخصیت‌های مبارز انقلابی هستیم.

شاهنگی با بیان اینکه علاوه‌بر روشنفکران، داستان‌نویسان انقلابی هم کمتر به سراغ سوژه‌های انقلابی می‌روند، تصریح کرد: ما می‌توانیم به کرات از داستان‌نویسان متعهد انقلابی نام ببریم، که به سراغ سوژه‌های غیر انقلابی رفتند! دلایل مختلفی هم می‌تواند داشته باشد؛ از جمله عدم حمایت دولتی و نداشتن اولویت برای هنرمندان.

وی در پاسخ به این سوال که چه بسا نهاد‌های انقلابی توجه خود را به ساخت آثار سینمایی معطوف کردند؟ خاطرنشان کرد: اگرچه سینما جزو هنر هفتم است و هنر‌های قبلی را از جمله ادبیات پوشش می‌دهد و جامعه با تصویر راحت‌تر ارتباط برقرار می‌کند، ولی این عوامل منجر نمی‌شود که از داستان و رمان غفلت کنیم.

این نویسنده درباره مفهوم مقاومت و شهادت در کتاب «درددل‌های دردسرآمیز» توضیح داد: ما قبل از اینکه به شهادت بپردازیم، موضوع تحول شخصیتی را داریم که مهم است. اینکه فردی که قرار است به شهادت برسد، از کجا به کجا می‌رسد و چه مسیری را طی می‌کند. از طرفی، قبل از پرداختن داستان به موضوع شهادت با ایثار مواجه هستیم، که به صورت نمادین در دل داستان جریان دارد. بعد از تحول شخصیتی و ایثار به سراغ مفهوم شهادت می‌رویم.

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری ادبیات

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: نسل چهارم انقلاب دفاع مقدس ادبیات داستانی معرفی کتاب نسل چهارم انقلاب

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۹۱۶۳۱۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

حج امسال حج برائت از دشمن جنایتکار صهیونیستی و حامیانش/حجاج باید بتوانند منطق قرآنی برائت ابراهیمی را برجسته‌تر از همیشه نشان دهند/یاد خدا و وحدت؛ دو عنصر اصلی حج

 

تابناک _ رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز در دیدار مسئولان و کارگزاران حج و جمعی از زائران بیت‌الله‌الحرام، ذکر پروردگار و «وحدت و ارتباط مسلمانان» را دو عنصر بسیار مهم معنوی و اجتماعی فریضه حج خواندند و با اشاره به حادثه عظیم غزه و جنایات رژیم خون‌آشام صهیونیستی گفتند: حج امسال در پرتو آیات قرآن کریم و یاد و نام مبارک حضرت ابراهیم(ع)، باید فراتر از هر سال، حج برائت از این دشمن جنایتکار مسلمانان و حامیان آن باشد.

رهبر انقلاب اسلامی حج را در جنبه مادی و معنوی، فریضه‌ای چند بعدی برشمردند و افزودند: در بُعد درونی و باطنی، ‌ذکر پروردگار به عنوان «منشاء حقیقی زندگی و عزم و اراده و تصمیم‌گیری‌های فردی، اجتماعی و ملی»، نکته برجسته همه مراحل و مواقف حج است.

ایشان در همین زمینه به زائران بیت‌الله تاکید کردند: در حج متوجه مواردی باشید که در هیچ‌ جای دیگر نیست مانند کعبه، مسجدالحرام و طواف و زیارت نبی اکرم(ص)؛ وگرنه بازار و اجناس در همه‌جا وجود دارد.

رهبر انقلاب نکته برجسته‌ی بُعد اجتماعی حج را وحدت و ارتباط مسلمانان با یکدیگر برشمردند و گفتند: فلسفه دعوت الهی از همه مردم برای حضور در مکانی مشخص و در ایامی مشخص، آشنایی مسلمانان با یکدیگر و همفکری و تصمیم‌گیری مشترک است تا نتایج مبارک و عینی حج نصیب عالم اسلام و همه بشریت شود که اکنون دنیای اسلام در زمینه تصمیم‌گیری مشترک، خلاء بزرگی دارد.

ایشان نادیده گرفتن تفاوت‌های ملیتی، مذهبی و قومی را مقدمه لازم وحدت دانستند و افزودند: اجتماع عظیم،‌ یکدست و یک‌شکل پیروان همه مذاهب و فرق اسلامی از همه ملیت‌ها، نمود بارز وجه سیاسی-اجتماعی حج است.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای افزودند: البته ضرورت عبور از تفاوت‌ها و مسائل تفرقه‌انگیز مخصوص حج نیست و در آیات متعدد قرآن بر وحدت و همدلی مسلمانان تاکید شده است.

رهبر انقلاب با اشاره به اینکه فریضه حج باید مشحون از نام مبارک حضرت ابراهیم و تعالیم آن پیامبر بزرگ باشد، برائت از دشمنان دین خدا را از جمله تعالیم ارزشمند ابراهیمی خواندند و گفتند: از ابتدای انقلاب، برائت یک رکن جاری در حج بوده است اما امسال و با توجه به حوادث عظیم و عجیب غزه که بیش از همیشه چهره خون‌آشام مجموعه‌ی برخاسته از تمدن غربی را آشکار کرده است، حج امسال به صورت ویژه حج برائت است.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای حوادث کنونی غزه را شاخصی ماندگار برای تاریخ دانستند و افزودند: حملات وحشیانه سگ هار صهیونیستی از یک طرف و مقاومت و مظلومیت مردم غزه از طرف دیگر در تاریخ می‌ماند و راه را به بشریت نشان می‌دهد که بازتاب شگفت‌انگیز و بی‌سابقه آن در جوامع غیرمسلمان و دانشگاه‌های آمریکا و بعضی کشورهای دیگر، از نشانه‌های این تاریخ‌سازی و شاخص‌سازی است.

ایشان در تبیین وظیفه امت اسلامی در قبال فجایع غزه در فرصت حج ابراهیمی، به نمونه‌های متعدد قرآنی از سیره حضرت ابراهیم(ع) اشاره کردند و گفتند: ابراهیم(ع) جزو پیامبرانی است که دل رئوف و بسیار مهربانی دارد اما همین پیامبر الهی در مقابل دشمنان ظالم و ستیزه‌گر به شدت اظهار برائت و به صراحت اعلام دشمنی می‌کند.

رهبر انقلاب با اشاره به آیات قرآنی که دوستی با دشمنان ستمگر را هم کاملاً نهی می‌کند، رژیم صهیونیستی را مصداق کامل دشمنی با مسلمانان و آمریکا را همدست این رژیم خواندند و افزودند: اگر کمک آمریکا نبود آیا رژیم صهیونیستی قدرت و جرأت این رفتار وحشیانه با مردم مسلمان و زنان و کودکان را داشت؟

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای افزودند: عامل قتل مسلمانان و آواره کردن آنها و پشتیبان آن، هر دو ظالم هستند و طبق صریح قرآن اگر کسی با آنها دست دوستی بدهد او نیز ظالم و ستمگر و مشمول لعنت خداوند است.

ایشان با توجه به شرایط کنونی جهان اسلام، رویکرد ابراهیمی به حج یعنی برائت آشکار در مقابل دشمنان را ضروری‌تر از همیشه خواندند و گفتند: بر این اساس حجاج ایرانی و غیر ایرانی باید بتوانند منطق قرآنی در پشتیبانی از ملت فلسطین را به همه دنیای اسلام منتقل کنند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای افزودند: البته جمهوری اسلامی منتظر دیگران نمانده و نمی‌ماند اما اگر دست‌های قوی ملتها و دولتهای اسلامی به کمک و همراهی بیاید، حالت رقت‌بار ملت فلسطین ادامه پیدا نخواهد کرد.

ایشان با تشکر از خدمات و فعالیت‌های بعثه و سازمان حج و سایر دستگاه‌های خدمات‌رسان در برگزاری حج، خطاب به آنان تأکید کردند: برای آسایش حجاج ایرانی و انجام حج مبرور و مقبول به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کنید که فاصله بین وضع موجود و مطلوب برطرف شود.

در ابتدای این دیدار، حجت‌الاسلام و المسلمین سیدعبدالفتاح نواب نماینده ولی‌فقیه در امور حج و زیارت و سرپرست حجاج ایرانی در سخنانی، شعار حج امسال را «حج؛ قرآن‌محوری، همدلی و اقتدار امت اسلامی و دفاع از فلسطین مظلوم» خواند و گفت: حج ابراهیمی بستری برای تعلیم خودسازی و همچنین مبارزه با طواغیت بیرونی و دفاع از مظلومان است.

آقای سید عباس حسینی رئیس سازمان حج و زیارت نیز با اشاره به تشرف ۸۷ هزار و ۵۵۰ نفر زائر ایرانی به حج امسال، از برنامه‌ها و فعالیت‌های این سازمان در زمینه افزایش کیفیت خدمات بهداشتی، اسکان، تغذیه و حمل و نقل و همچنین راه‌اندازی عمره مفرده پس از ۹ سال توقف و امکان بهره‌مندی مشتاقان زیارت خانه خدا گزارش داد.